Gedreven door innovatie en klaar voor de toekomst

Andreas Muckes: Voor mij is werktuigbouwkunde, met name hier in Duitsland, altijd geïnspireerd geweest door een bepaalde geest. Er zijn altijd dingen geweest die als onmogelijk werden beschouwd - en dan kwam er een meneer Siemens, Daimler of Bosch die zei: "Het is mogelijk!" en maakte het waar. Naar mijn mening zijn het deze ambitie, de creativiteit om in nieuwe dimensies te denken en het vermogen om zich aan te passen aan steeds veranderende omstandigheden die de essentiële eigenschappen en deugden zijn die de werktuigbouwkunde in Duitsland tot op de dag van vandaag levend en actief hebben gehouden - en hopelijk ook in de toekomst zullen blijven doen.

Holger Wennrich: Dat is ook de reden waarom Duitse machinebouwers in het buitenland een zeer goede reputatie hebben, met name op het gebied van kwaliteit. Als ik met collega's en klanten in het buitenland praat, hoor ik vaak dat machines in Duitsland worden gemaakt volgens het principe "zo goed als mogelijk", terwijl in de rest van de wereld meestal het principe "goed genoeg" geldt. Dit kan een probleem zijn, maar het kan ook worden gezien als een kans.

Muckes: Er zijn een verbazingwekkend aantal "verborgen kampioenen" in de werktuigbouwkunde die absoluut topklasse zijn in hun specialiteit. Het is echter zeer zeldzaam dat het grote publiek van deze bedrijven heeft gehoord - uiteindelijk zijn mensen bij het kopen van auto's, sportschoenen of andere goederen meestal niet geïnteresseerd in de machines die ze hebben geproduceerd.

Dr. Sebastian Eisele: Daarentegen hebben mensen die machines kopen en gebruiken zeker van deze bedrijven gehoord. Voor hen zijn kwaliteit en betrouwbaarheid natuurlijk één van de belangrijkste aankoopcriteria. Maar ook andere factoren spelen een rol. Bijvoorbeeld: hoeveel ruimte heeft de machine nodig in mijn fabriek? Kan het worden aangesloten op andere machines? Is het gemakkelijk te bedienen? Dit zijn vragen waar fabrikanten vroeg in het ontwikkelingsproces over moeten nadenken.

Thomas Ameis: Ik zie deze trend als een kans voor de werktuigbouwkunde om haar innovatieve kracht te bewijzen. Als je in de toekomst succesvol wilt zijn in deze sector, moet je je onderscheiden van de concurrentie als een vernieuwer op gebieden zoals digitalisering, netwerken en voorspellend onderhoud. Dit is technisch uitdagend, natuurlijk, maar het biedt ook veel potentieel - met name als het gaat om economisch levensvatbare productieprocessen met batchgroottes zo klein als 1. Nieuwe technologieën zoals additive manufacturing of 3D-printen bieden mogelijkheden die voorheen ondenkbaar waren.

Eisele: Hier moet echter worden opgemerkt dat digitalisering en netwerken niet bepaald kerncompetenties zijn hier in Duitsland. De belangrijkste innovaties vinden voornamelijk plaats in het buitenland. Dit komt deels door het hoge niveau van gegevensbescherming dat we hier hebben - wat ongetwijfeld belangrijk is, omdat het zeker verstandig is om gevoelige bedrijfsgegevens zorgvuldig te behandelen. Aan de andere kant moeten we ervoor zorgen dat we niet de boot missen of te veel blijven dralen. Neem bijvoorbeeld AI: in plaats van te kijken naar het ongelofelijke potentieel van deze nieuwe technologie, gaat de publieke discussie voornamelijk over het beperken van de mogelijkheden ervan. Ik denk niet dat dit per se de juiste benadering is.

Wennrich: Ze variëren van motor- en servokabels voor elektrische aandrijvingen tot verbindings- en sensorbekabeling en BUS- en Ethernetkabels voor gegevensoverdracht: over het algemeen geldt dat hoe meer gedigitaliseerd en geautomatiseerd een machine is, hoe groter de verscheidenheid aan kabels. Een belangrijk aspect hierbij is de beschikbare ruimte voor het installeren van meer sensoren en elektrische componenten in de machine. Aangezien dit meestal hetzelfde blijft, worden oplossingen die ruimte besparen steeds meer gezocht - dat betekent kleine buitendiameters en buigstralen.

Eisele: Tegenwoordig moeten machines sneller en dynamischer zijn. Toenemende reisafstanden en snelheden leggen meer druk op de kabelrupsen, iets waar ook rekening mee moet worden gehouden. Tijdens deze planning sta je echter voor een dilemma tussen de beschikbare ruimte en het aantal benodigde kabels. Enerzijds moet de machine veel functies hebben en uitgebreide elektrische uitrusting, anderzijds moet deze zo compact mogelijk zijn.

Ameis: Dat hebben wij ook gemerkt: Het aantal kabels neemt toe door meer netwerken en sensor technologie, maar de beschikbare ruimte voor het installeren van de kabelrups blijft hetzelfde. Het wordt steeds moeilijker om de kabels in aparte kamers in de rups te leggen. Het is hier belangrijk om de ruimte slim te gebruiken door ervoor te zorgen dat de kabels optimaal gerangschikt zijn. Met deze interne rangschikking, rekening houdend met de installatievoorschriften, kan de maximale levensduur van de kabels worden gegarandeerd.

Muckes: Bovendien gaan klanten ervan uit dat de kabels, connectoren en kabelrups in energiesystemen allemaal compatibel zijn met elkaar, wat zeker niet altijd het geval is. We hebben het hier over mechanische en elektrische componenten voor een machine die meestal worden ontworpen door verschillende afdelingen. Vaak communiceren deze afdelingen niet genoeg met elkaar en hebben ze verschillende eisen, bijvoorbeeld met betrekking tot ruimte. Als systeemleverancier hebben wij de mogelijkheid om deze afdelingen samen te brengen om deze uitdagingen op te lossen. Klantgerichtheid is hiervoor echter een must.

Eisele: De overstap naar duurzame energie is zeker noodzakelijk. Echter, de huidige hoge energiekosten vormen een echte uitdaging voor veel productie-industrieën. Ik denk dat politici een beter algemeen kader moeten creëren om ervoor te zorgen dat Duitsland ook in de toekomst een competitieve locatie blijft - andere landen maken momenteel succesvoller de overstap. Een lichte ontvlechting van de complexe mondiale toeleveringsketens is een andere aanpak die meer duurzaamheid biedt. Uiteindelijk heeft de Covid-pandemie drastisch duidelijk gemaakt hoe weinig er nodig is om de productie tot stilstand te brengen. Het had ook een enorm domino-effect op leveranciers wiens upstream-producten niet langer nodig waren. Velen van hen bevinden zich nu in een precaire situatie. En tot slot moet ook de vraag worden gesteld: Is het echt nodig om een product van de andere kant van de wereld te kopen in plaats van om de hoek, alleen maar omdat het een paar cent goedkoper is?

Muckes: Een neveneffect van deze onzekerheden is meer kortetermijndenken. Werktuigbouwkunde daarentegen leeft van de planningsfase waarin niet alleen nieuwe producten, maar ook nieuwe ideeën ontstaan. Aangezien dit in strijd is met de trend, kan ik me voorstellen dat het in de toekomst de norm wordt om nauw samen te werken met leveranciers al in de planningsfase en de verschillende processen door hun ogen te bekijken. Dit zal het gemakkelijker maken om te beslissen of een bepaald proces echt zinvol is qua haalbaarheid, functionaliteit en duurzaamheid, en het ontwikkelingstempo verhogen.

Eisele: Ik denk ook dat langetermijnsamenwerkingen cruciaal kunnen zijn om om te gaan met onzekerheden - bijvoorbeeld een partnerschap waar de focus ligt op een bepaald type machine. Goede communicatie tussen fabrikant en leverancier is hierbij bijzonder belangrijk en zal in de toekomst zeker nog belangrijker worden.

Muckes: Een ander voordeel van Duitsland als vestigingsplaats voor bedrijven is de hoge concentratie van bedrijven in een klein gebied, inclusief de zogenaamde verborgen kampioenen. Deze nabijheid maakt het gemakkelijker om te werken in flexibele partnerschappen. Als leveranciers klanten toestaan om samen met hen aan het vereiste product te werken, kunnen ze ook creativiteit naar voren brengen.